Ga naar de homepagina
Doneer maandelijks

Hier vind je een overzicht van alle KiKa onderzoeken

KiKa financiert onderzoeken die belangrijk zijn voor kinderkanker en die goed beoordeeld zijn door de Wetenschappelijke Raad van KiKa. Er vinden onderzoeken plaats in het Prinses Máxima Centrum maar ook in academische centra en andere onderzoeksinstituten in Nederland. 

Gefinancierd onderzoek

Zorg op maat

Ongeveer een kwart van de mensen in Nederland heeft een migratieachtergrond. Dit betekent dat ten minste één van hun ouders in het buitenland is geboren. Jaarlijks krijgen ongeveer 600 kinderen in Nederland kanker, waarvan er dus ongeveer 150 een migratieachtergrond hebben.Zorgverleners die kinderen met kanker behandelen komen hierdoor in contact met mensen uit veel verschillende culturen en met diverse etnische en religieuze achtergronden. Dit kan leiden tot miscommunicatie, waarbij iemand niet goed begrijpt wat de ander bedoelt. Dit kan grote gevolgen hebben voor kinderen met kanker en hun gezin.Om iedereen de zorg te bieden die hij of zij nodig heeft en om goed aan te sluiten bij waarden en behoeftes van patiënten en hun families, is het belangrijk om aandacht te besteden aan hoe mensen met verschillende culturele achtergronden met elkaar communiceren. Dit heet interculturele communicatie. Binnen de kinderoncologie is hier nog nauwelijks onderzoek naar gedaan.Over het onderzoekOnderzoekers uit het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie gaan taal- en culturele barrières in de zorg voor kinderen met kanker onderzoeken. Hiervoor gaan ze zorgverleners en ouders interviewen. De onderzoekers gaan ookkijken of en hoe het praten over interculturele communicatie met zorgverleners en ouders met een migratieachtergrondtijdens een medische afspraak kan helpen om de communicatie te verbeteren.De resultaten van dit onderzoek kunnen helpen om interventies aan te passen of te ontwikkelen die beter aansluiten op de behoeften van gezinnen met een migratieachtergrond. Hiermee kunnen zorgverleners zorg op maat leveren en bijdragen aan een optimale kwaliteit van leven voor alle kinderen met kanker en hun gezin.Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2023Looptijd: 3 jaarTotale kosten/bijdrage KiKa: € 116.709,00Onderzoeksnummer: 429Projectleiders: Dr. Sasja Schepers en Prof. dr. Martha Grootenhuis, In Nederland heeft ongeveer een kwart van de kinderen met kanker een migratieachtergrond. Door culturele verschillen kan het gebeuren dat zorgverleners en gezinnen elkaar niet altijd goed begrijpen. Dit kan grote gevolgen hebben voor kinderen met kanker.Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie onderzoeken hoe de communicatie tussen zorgverleners en gezinnen met een migratieachtergrond verbeterd kan worden.

Lees meer

Beter meten van kwaliteit van leven

Kwaliteit van leven betekent hoe goed een kind zich voelt, zowel fysiek als emotioneel. Hierbij gaat het niet alléén om lichamelijke gezondheid, maar ook om plezier, veiligheid en verbinding met anderen. De diagnose en behandeling van kanker kunnen een grote invloed hebben op de kwaliteit van leven van kinderen die met kanker te maken krijgen.Kinderen die behandeld worden in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie en hun ouders vullen daarom regelmatig vragenlijsten in om de kwaliteit van leven te meten voor onderzoek en zorg. Recentelijk zijn er nieuwe vragenlijsten ontwikkeld, die verschillende lichamelijke, emotionele en sociale uitkomsten beter meten dan de vragenlijsten die nu gebruikt worden.Over het onderzoekHet is nog onbekend of de nieuwe vragenlijsten geschikt zijn voor kinderen met kanker en hoe het gebruik hiervan tijdens medische afspraken ervaren wordt door zowel kinderen als zorgverleners. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie gaan dit onderzoeken. Met dit onderzoek willen ze de vragenlijsten klaar maken voor gebruik bij kinderen met kanker, zodat de kwaliteit van leven in de toekomst beter gemeten kan worden. Dit helpt om problemen sneller te herkennen én uiteindelijk de kwaliteit van leven van kinderen met kanker te verbeteren.Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2023Looptijd: 3 jaarTotale kosten/bijdrage KiKa: € 116.709,00Onderzoeksnummer: 429Projectleiders: Dr. Lotte Haverman en Prof. dr. Martha Grootenhuis, De diagnose en behandeling van kanker kunnen een grote invloed hebben op de kwaliteit van leven van kinderen die met kanker te maken krijgen. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie onderzoeken hoe nieuwe vragenlijsten de kwaliteit van leven beter kunnen meten.

Lees meer

Ernstige ontstekingsreacties bij kinderen met kanker

Kinderen met kanker ondergaan intensieve behandelingen. En alsof dat nog niet genoeg is, krijgen sommigen van hen daarbij een infectie. Dit heeft dramatische gevolgen: 4 op de 10 kinderen die door een zeer ernstige infectie, sepsis, op de intensive care belanden, overleeft het niet. Momenteel krijgen deze kinderen dezelfde behandeling, waaronder antibiotica, bloeddrukondersteuning en beademing.Onlangs ontdekten wetenschappers dat sepsispatiënten in verschillende subgroepen kunnen worden ingedeeld, afhankelijk van hoe hun immuunsysteem reageert op de infectie. Patiënten met veel ontstekingsstoffen bleken het grootste risico op overlijden te hebben. Deze inzichten kunnen artsen in de toekomst mogelijk helpen om behandelingen aan te passen aan de individuele patiënt. Voordat dit mogelijk is, proberen onderzoekers eerst beter te begrijpen welke processen in het lichaam extreme ontstekingsreacties veroorzaken bij kinderen met kanker én sepsis.Over het onderzoekOnderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologievermoeden dat bepaalde ontstekingsstoffen in het lichaam, zoals IL-1β-cytokine, een belangrijke rol spelen bij ernstige ontstekingsreacties bij kinderen met kanker. Daarom onderzoeken ze of het toevoegen van het medicijn anakinra (welke IL-1β-cytokine remt) direct na opname op de intensive care aan de standaardbehandeling de overlevingskansen kan verbeteren van deze kinderen. Door bloed- en andere monsters te bestuderen willen de onderzoekers begrijpen hoe het immuunsysteem op de ernstige ontstekingsreactie reageert. Dit kan helpen om nieuwe behandelingen te ontwikkelen en de overleving van kinderen met kanker én sepsis te verbeteren. Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie Startjaar: 2025 Looptijd: 4 jaar Totale kosten/bijdrage KiKa: € 892.694,00 Onderzoeksnummer: 532Projectleiders: Dr. Bianca Goemans, Dr. Roelie Wösten-van Asperen en Dr. Bas Vastert, Kinderen met kanker ondergaan intensieve behandelingen. Hierdoor zijn ze extra kwetsbaar voor infecties. Dit kan levensbedreigend zijn. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum onderzoeken of een bepaald medicijn de overlevingskansen van deze kinderen met ernstige infecties kan verbeteren.

Lees meer

Psychosociale gevolgen van kanker en de behandeling

Dit onderzoek is gefinancierd door de Maarten van der Weijden foundation. Steeds meer kinderen met kanker genezen. Dat is mooi, maar helaas krijgen veel van hen te maken met langetermijneffecten (late effecten) van de ziekte en de behandeling. Deze effecten zijn blijvend en vijf jaar na de behandeling nog steeds aanwezig. Zo kunnen overlevenden van kinderkanker (survivors) bijvoorbeeld te maken krijgen met hartproblemen, gehoorschade en onvruchtbaarheid. Naast fysieke problemen kunnen survivors ook last hebben van psychosociale klachten. Dit zijn uitdagingen die te maken hebben met gedachten, gevoelens en hoe we omgaan met anderen, zoals trauma's, schuldgevoelens of moeite om vrienden te maken. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie bestudeerden het psychosociaal functioneren van meer dan 1700 volwassen survivors.De resultatenDe onderzoekers vonden dat de mentale gezondheid van survivors gemiddeld gezien vergelijkbaar is met die van de algemene bevolking. Wel is de kwaliteit van leven lager bij survivors. Ook ervaren survivors veel zorgen, zoals angst voor de terugkeer van kanker en zorgen over onvruchtbaarheid. Toch ondervinden de meeste survivors ook positieve gevolgen van het overleven van kinderkanker, bijvoorbeeld het gevoel dat ze sterker zijn geworden als persoon en een grotere waardering hebben voor het leven. Medische en persoonlijke kenmerken, zoals diagnose, leeftijd of geslacht, hadden slechts een kleine invloed op het psychosociaal functioneren van de survivors. Factoren zoals hoe iemand over zijn ziekte denkt, zelfvertrouwen en steun van anderen bleken belangrijker. Ten slotte vonden de onderzoekers dat bepaalde patiëntengroepen extra kwetsbaar zijn, met name survivors met een tweede vorm van kanker en mensen die een tumor in het centrale zenuwstelsel hebben overleefd.Met deze kennis kunnen artsen de begeleiding van kinderen, jongeren en volwassenen die opgroei(d)en met kinderkanker verbeteren. Zo benadrukken de onderzoekers het belang van goede informatievoorziening en psycho-educatie, het monitoren van de kwaliteit van leven van survivors, het gebruik van gerichte interventies bij milde problemen en gespecialiseerde zorg bij ernstige psychosociale problemen. Wanneer duidelijk is welke survivors het meest kwetsbaar zijn, kunnen artsen vroegtijdig zorg op maat bieden. Hierdoor kunnen ze psychosociale langetermijngevolgen in de toekomst beperken en/of voorkomen.Onderzoeksnummer: 361 Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie en Emma Kinderziekenhuis Amsterdam UMCStartjaar: 2020 Looptijd: 4 jaar Totale kosten/bijdrage via Maarten van der Weijden foundation: € 279.557,00Projectleiders: Prof. Dr. Martha Grootenhuis, Dr. Heleen Maurice-Stam en Prof. Dr. Leontien Kremer, Steeds meer kinderen met kanker genezen. Helaas krijgen veel van hen te maken met langetermijneffecten van de ziekte en de behandeling. Naast fysieke problemen kunnen overlevenden van kinderkanker ook last hebben van psychosociale klachten. Dit zijn uitdagingen die te maken hebben met gedachten, gevoelens en hoe we omgaan met anderen. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie probeerden inzicht te krijgen in deze psychosociale langetermijngevolgen.

Lees meer

Op zoek naar nieuwe therapieën voor neuroblastoom

Elk jaar krijgen in Nederland ongeveer 25 kinderen een neuroblastoom. Dit is een agressieve vorm van kinderkanker die ontstaat in het zenuwstelsel. Ondanks intensieve behandelingen, red ongeveer 1 op de 2 kinderen met de ernstigste vorm van deze ziekte het niet.Maar er is hoop! Onderzoekers zoeken momenteel naar nieuwe soorten therapieën en richten zich nu op een nieuw en veelbelovend thema: stukjes van het DNA waarvan men voorheen dacht dat ze geen functie hadden.Recentelijk bleek dat deze stukjes van het DNA mogelijk belangrijk zijn voor de groei van kankercellen. Wetenschappers gaan daarom in een nieuw onderzoek uitzoeken welke van de ‘vergeten’ DNA-stukjes cruciaal zijn voor het overleven van neuroblastoomcellen.Over het onderzoekOnderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie en de Universiteit van Michigan (Verenigde Staten) gaan duizenden ‘vergeten’ DNA-stukjes tegelijkertijd onderzoeken in neuroblastoomcellen. Ze vermoeden dat sommige van deze stukjes kleine eiwitten maken die kankercellen nodig hebben om te groeien.Uiteindelijk zullen de onderzoekers kijken welke stukjes DNA de kankercellen echt nodig hebben om te overleven. Deze zullen ze vervolgens uitgebreid bestuderen in het lab.Met dit onderzoek hopen de onderzoekers een nieuw soort therapie te ontdekken voor kinderen met neuroblastoom. Dit zou op de lange termijn bijdragen aan betere overlevingskansen en biedt ook hoop voor andere vormen van kinderkanker.Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie Startjaar: 2025 Looptijd: 4 jaar Totale kosten/bijdrage KiKa: n.t.b.Onderzoeksnummer: 529Projectleiders: Dr. Sebastiaan van Heesch (Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie) en Dr. John Prensner (Universiteit van Michigan), Voor kinderen met de ernstigste vorm van een neuroblastoom zijn de vooruitzichten somber: ondanks intensieve behandelingen overleeft slechts de helft van hen. Onderzoekers zijn daarom op zoek naar nieuwe therapieën voor deze kinderen.

Lees meer

Betere behandelingen voor kinderen en jongvolwassenen met zenuwtumoren

Neurofibromatose type 1 (NF1) is een erfelijke aandoening, die bij 1 op de 3000 mensen voorkomt. Eén op de twee kinderen met deze aandoening krijgt (meestal goedaardige) tumoren in de zenuwen. Dit kan zorgen voor veel pijn.Bij ongeveer 10% van de kinderen veranderen deze tumoren op latere leeftijd in kwaadaardige tumoren. Dit is de belangrijkste oorzaak van overlijden bij patiënten met NF1.Huidige behandelingen werken niet goed genoeg voor sommige zenuwtumoren die ontstaan bij patiënten met NF1. Hierdoor zijn kwaadaardige zenuwtumoren moeilijk te behandelen of groeien tumoren vaak weer terug. Onderzoekers gaan daarom in dit onderzoek op zoek naar betere behandelingen voor kinderen en jongvolwassenen met NF1.Over het onderzoekOnderzoekers van het Nederlands Kanker Instituut willen meerdere therapieën combineren (dit heet combinatietherapie) om de tumoren in de zenuwen bij patiënten met NF1 effectiever te bestrijden. Ze gaan het medicijn selumetinic combineren met andere medicijnen. Dit onderzoek legt hiermee de basis voor toekomstige klinische onderzoeken, om zo de zorg voor mensen met NF1 te verbeteren.Centrum: Nederlands Kanker InstituutStartjaar: 2025 Looptijd: 4 jaar Totale kosten/bijdrage KiKa: € 892.694,00 Onderzoeksnummer: 524Projectleiders: Dr. Sara Mainardi en Prof. Dr. René Bernards , De huidige behandelingen werken niet goed genoeg voor sommige zenuwtumoren bij patiënten met NF1, een erfelijke ziekte. Wetenschappers van het Nederlands Kanker Instituut gaan daarom onderzoeken of een combinatie van medicijnen deze tumoren beter kan bestrijden.

Lees meer

Betere behandelingen voor kinderen met leukemie

Ongeveer 125 kinderen krijgen jaarlijks in Nederland acute lymfatische leukemie (ALL), een vorm van bloedkanker. Hiermee is het de meest voorkomende vorm van kinderkanker.DNA zit in alle cellen van het lichaam. Het is als een dikke gebruikershandleiding met instructies over hoe ons lichaam werkt. Bij ALL is het DNA van sommige cellen in het lichaam veranderd. Dit betekent bijvoorbeeld dat er in de handleiding een pagina ontbreekt of dat er een pagina niet leesbaar is door een koffievlek. Dit zorgt voor problemen.Er zijn verschillende vormen van ALL, afhankelijk van hoe het DNA veranderd is. Een voorbeeld hiervan is het omwisselen van twee pagina's in de handleiding. Hierdoor smelten twee verschillende stukjes van het DNA samen. Dit wordt ook wel een fusiegen genoemd.Bij patiënten met ALL en bepaalde fusiegenen keert de ziekte vaak terug. Daarnaast ervaren ze veel bijwerkingen van de behandeling. Onderzoekers gaan daarom in dit onderzoek op zoek naar betere en doelgerichtere behandelingen voor deze kinderen.Over het onderzoekDe onderzoekers ontdekten eerder dat specifieke veranderingen in ALL-cellen bepalen hoe goed behandelingen met bepaalde medicijnen (zoals kinaseremmers) en immunotherapie werken. Eén van zo'n verandering is het ontbreken van één bepaalde regelaar (IKZF1). In dit onderzoek bekijken de onderzoekers de nadelige effecten van het ontbreken van deze regulaar op de werking van kinaseremmers en immunotherapie bij patiënten met ALL en bepaalde fusiegenen. Ze onderzoeken ook hoe ze dit kunnen verbeteren. Dit helpt uiteindelijk bij het maken van betere en gerichtere behandelingen, met minder bijwerkingen, voor patiënten met bepaalde vormen van bloedkanker.Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie Startjaar: 2025Looptijd: 4 jaar Totale kosten/bijdrage KiKa: n.t.b.Onderzoeksnummer: 505Projectleiders: Dr. Judith Boer en Prof. dr. Monique Den Boer, Acute lymfatische leukemie, bloedkanker, is de meest voorkomende vorm van kinderkanker. Hoewel de genezingskans hoog is, keert bij sommige kinderen de ziekte vaak terug. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie gaan daarom op zoek naar betere en doelgerichtere behandelingen voor deze kinderen.

Lees meer

De terugkeer van leukemie bij zuigelingen

Veruit de meest voorkomende vorm van kanker op de kinderleeftijd is acute lymfatische leukemie (ALL). Dankzij intensief onderzoek in de afgelopen decennia zijn de genezingskansen voor kinderen met ALL tegenwoordig gunstig. Met behulp van chemotherapie geneest ongeveer 80% van alle kinderen met ALL. Echter, deze behandelingen falen bij ongeveer 50% van de zuigelingen (kinderen jonger dan 1 jaar) met ALL. Hoewel de behandeling bij zuigelingen met ALL aanvankelijk effectief lijkt, blijkt de leukemie in veel van de gevallen zeer snel terug te keren. Dit betekent dat, hoewel de meeste leukemiecellen gedood worden door de huidige medicijnen, er vermoedelijk enkele leukemiecellen onopgemerkt blijven. Deze leukemiecellen overleven de therapie, om vervolgens weer uit te groeien tot een volwaardige leukemie. Deze onopgemerkte leukemiecellen verschuilen zich mogelijk in het beenmerg van de patiënt. Over het onderzoekVoor veel van de huidige medicijnen is het beenmerg moeilijk te bereiken. Daarnaast geeft het beenmerg signalen af die leukemiecellen nog eens extra beschermen tegen die medicijnen die het beenmerg wel bereiken. In dit onderzoek gaan onderzoekers op zoek naar factoren die deleukemiecellen van zuigelingen nodig hebben om zich te verschuilen in het beenmerg. Met deze informatie kunnen in de toekomst strategieën worden ontwikkeld waarmee voorkomen kan worden dat de leukemiecellen hun schuilplaats in het beenmerg kunnen handhaven. Hierdoor kan de behandeling effectiever worden en wordt de kans op het terugkeren van de leukemie aanzienlijk kleiner.ResultatenDe onderzoekers gebruikten de zogenaamde ‘co-culture’ techniek, waarbij leukemie- en beenmergcellen samen gekweekt worden en hun interacties worden geobserveerd. Ze ontdekten dat niet alle leukemiecellen zich hetzelfde gedragen. Sommige leukemiecellen hechten zich aan de beenmergcellen en andere doen dit niet. Het is zeer waarschijnlijk dat juist de cellen die in staat zijn om zich aan de beenmergcellen te hechten zich ook goed in het beenmerg van de patiënt zouden kunnen verschuilen en een terugkeer van de ziekte kunnen veroorzaken. Vervolgens keken de onderzoekers of er genen waren die specifiek actief zijn in deze hechtende cellen. Ze vonden meerdere genen die veel actiever waren in de hechtende cellen. Na het kritisch bekijken van de resultaten zagen de onderzoekers echter dat deze genen juist heel actief waren in de beenmergcellen in plaats van de leukemiecellen en dat de minimale besmetting van beenmergcellen tussen de leukemiecellen gigantische effecten op de onderzoeksresultaten had. Uit deze resultaten kunnen dus geen betrouwbare conclusies over genen in verschillende types leukemiecellen getrokken worden. Het is van belang om te realiseren dat ondanks dat de co-culture methode een waardevolle techniek is, minimale besmettingen de resultaten kunnen vertroebelen. Zorgvuldigheid tijdens het opzetten van experimenten en analyseren van onderzoeksresultaten is daarom essentieel.Onderzoeksnummer: 75Centrum: Sophia Kinderziekenhuis – Erasmus MC RotterdamStartjaar: 2010 Looptijd: 4 jaarTotale kosten/bijdrage KiKa: € 488.000, Bij 1 op de 2 kinderen jonger dan 1 jaar met acute lymfatische leukemie werkt chemotherapie onvoldoende. Vaak lijkt de behandeling aanvankelijk effectief, maar keert de leukemie snel terug. Dit komt mogelijk doordat enkele leukemiecellen zich verstoppen in het beenmerg en hierdoor ontsnappen aan de behandeling. Onderzoekers zoeken uit hoe dit werkt.

Lees meer

De terugkeer van neuroblastomen

Neuroblastoom is een tumor die in de buikholte van jonge kinderen kan ontstaan. De prognose voor uitgezaaide neuroblastoom is erg slecht. Patiënten worden met zware chemotherapie behandeld en de tumoren lijken hierdoor meestal volledig te verdwijnen. Bij veel patiënten komt na verloop van tijd de tumor weer terug. Vaak werkt chemotherapie dan niet meer goed. Onderzoekers zochten uit hoe dit komt.ResultatenDe onderzoekers ontdekten dat er twee celtypen neuroblastoomcellen bestaan. Elke tumor bevat allebei de celtypes. Het ene celtype is veel gevoeliger voor medicijnen dan het andere. De twee celtypen verschillen in allerlei eigenschappen van elkaar. Toch kunnen ze in elkaar overgaan, alsof ze een ander jasje aantrekken. Tumoren die na verloop van tijd weer terugkeren bestaan voor een groot gedeelte uit het celtype dat ongevoelig is voor medicijnen. De verhoudingen tussen beide celtypes lijken dus te verschuiven en ervoor te zorgen dat er meer cellen komen die resistent zijn tegen de chemotherapie. Hierdoor zou de tumor makkelijker terug kunnen keren. De onderzoekers proberen nu medicijnen te ontwikkelen tegen dit specifieke celtype.Daarnaast hadden patiënten bij wie de tumor terugkeerde opvallend vaak afwijkingen (mutaties) in hun tumorcellen. Deze afwijkingen zorgden voor de activatie van bepaalde processen (de MAPK-route), die celgroei bevorderen. Ook bleken deze afwijkingen ervoor te zorgen dat de meerderheid van de neuroblastoomcellen in de tumor van het type werden dat ongevoelig is voor medicijnen.Verder vonden de onderzoekers dat bepaalde eiwitten, zogenaamde BMP-eiwitten, het gevaarlijke celtype met rust laat, terwijl deze eiwitten de groei van het andere celtype remt. Dit geeft belangrijk inzicht in de werking van beide celtypes en biedt de mogelijk om gericht medicijnen te ontwikkelen die beide celtypes apart aanvallen. De bevindingen van dit onderzoek worden momenteel vertaald naar de kliniek door geneesmiddelen te testen die tegen de MAPK-route en de BMP-eiwitten gericht zijn.Onderzoeksnummer: 74Centrum: Emma Kinderziekenhuis - AMC AmsterdamStartjaar: 2010 Looptijd: 4 jaarTotale kosten/bijdrage KiKa: € 540.367, Elk jaar krijgen ongeveer 25 kinderen in Nederland een neuroblastoom. Bij veel van hen keert de ziekte na enige maanden tot jaren weer terug. Vaak werken medicijnen dan niet meer goed. Onderzoekers zochten uit hoe dit komt.

Lees meer

We willen je graag op de hoogte houden over wat er met jouw donatie gebeurt.

Meld je aanvoor de nieuwsbrief (opent in een nieuw venster)