Hier vind je een overzicht van alle KiKa onderzoeken

KiKa financiert onderzoeken die belangrijk zijn voor kinderkanker en die goed beoordeeld zijn door de Wetenschappelijke Raad van KiKa. Er vinden onderzoeken plaats in het Prinses Máxima Centrum maar ook in academische centra en andere onderzoeksinstituten in Nederland.

Oorsuizen bij overlevenden van kinderkanker

Bijwerkingen: ernstige oorsuizenDe onderzoekers hebben in eerder onderzoek aangetoond dat 10% van de overlevenden van kinderkanker last heeft van oorsuizen. Dit was drie keer meerdan bij een controlegroep, bestaande uit broers en zussen. Het grootste risico op oorsuizen komt voor bij overlevenden die behandeld werden met platinol-bevattende chemotherapie (cisplatine), bestraling op het hoofd kregen en/of hersenoperaties ondergingen. In dit project wordt het onderzoek naar oorsuizen verder uitgebreid, omdat nog veel kennis ontbreekt.Het onderzoek naar oorsuizenDoor een grote groep overlevenden met oorsuizen te onderzoeken kan worden onderzocht of erfelijke aanleg een rol speelt bij het ontstaan van tinnitus. Ook gaan de onderzoekers kijken of de hoeveelheid van een eiwit in het bloed samenhangt met schade in het binnenoor. Veranderingen in hoeveelheden van dit eiwit zouden dan gebruikt kunnen worden als aanwijzing voor mogelijke gehoorschade. Ook onderzoeken ze wat het effect van oorsuizen is op de kwaliteit van leven van overlevenden.De resultaten van dit onderzoek kunnen gebruikt worden om overlevenden routinematig te screenen op oorsuizen, te bepalen welke overlevenden een hoog risico lopen op oorsuizen en om bij patiënten die last hebben van oorsuizen psychologische en medisch ondersteunende hulp te kunnen bieden.Centrum: Prinses Máxima centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2023Looptijd: 3 jaarBijdrage KiKa: 483.429Onderzoeksnummer: 448, Een ernstige bijwerking van kinderkankerbehandeling is schade aan het binnenoor. Hierdoor kunnen kinderkanker survivors last krijgen van gehoorverlies of doofheid, duizeligheid, maar ook oorsuizen (tinnitus) wat meestal blijvend is. Het testen van gehoorverlies wordt steeds meer onderdeel van standaardzorg tijdens en na de behandeling. Oorsuizen krijgt echter nog niet veel aandacht.

Lees meer

Late effecten van stamceltransplantatie in kaart brengen

Een voorbeeld van risico's en bijwerkingen is transplantatieziekte, wat levensbedreigend kan zijn. Er zijn ook veel aanwijzingen dat survivors die een stamceltransplantatie hebben ondergaan verhoogde kans hebben op late effecten zoals hart- en vaatziekten, het zogenaamde metabool syndroom (overgewicht, hoge bloeddruk, abnormaal vetspectrum, verhoogde bloedsuiker) en versnelde veroudering. De onderzoekers gaan dit voor het eerst systematisch onderzoeken. Zij kijken hierbij naar de specifieke behandeling en huidige leefstijl.Wat kunnen de resultaten betekenen voor een patiënt?De resultaten van dit onderzoek kunnen gebruikt worden om te bepalen welke overlevenden van een stamceltransplantatie een verhoogd risico lopen op late effecten. Zij kunnen dan vaker gecontroleerd worden en mogelijk behandeling of advies over het aanpassen van hun levensstijl krijgen. Dit kan helpen om de kwaliteit van leven van deze survivors te verbeteren en vroegtijdig overlijden te voorkomen.Centrum: Prinses Máxima centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2023Looptijd: 4 jaar Totale kosten/bijdrage KiKa: €554.688Onderzoeksnummer: 433, Bij een stamceltransplantatie worden de zieke bloedstamcellen van de patiënt vervangen door die van een gezonde donor. Voor sommige patiënten met leukemie is dit de enige kans op genezing. Maar een stamceltransplantatie is een zeer zware behandeling die risico's op ernstige bijwerkingen met zich meebrengt.

Lees meer

Minder bijwerkingen van operatie bij kinderen met schildklierkanker?

Complicatie bij de operatieMeer dan 90% van de kinderen met schildklierkanker geneest van deze ziekte. Het chirurgisch verwijderen van de gehele schildklier is het belangrijkste onderdeel van de behandeling. Helaas kunnen er complicaties optreden bij de operatie, waarvan schade aan de bijschildklieren de meest voorkomende is. De bijschildklieren liggen vlak achter de schildklier en zijn juist in kinderen zeer klein en moeilijk te zien. Eén op de drie kinderen met schildklierkanker houdt aan de operatie blijvende schade aan de bijschildklieren over. Schade aan de bijschildklieren veroorzaakt een ernstig verlaagde calciumwaarde in het bloed, die vaak levenslang aanwezig blijft. De lange termijn gevolgen van een verlaagde calcium waarde zijn ernstig: patiënten moeten levenslang medicijnen slikken, en lopen levenslang risico op hart en vaatziekten, nierfalen en op het ontwikkelen van andere soorten kanker.Gebruik fluorescentieBij volwassenen zijn er al goede ervaringen met het gebruik van fluorescentie bij schildklieroperaties. Dit is een nieuwe techniek waarbij met infraroodlicht de bijschildklieren beter zichtbaar worden gemaakt voor de chirurg tijdens de operatie. Omdat de chirurg door de fluorescentie de bijschildklieren beter kan zien, neemt de kans op schade af.Bij kinderen is nog geen onderzoek gedaan naar het gebruik van fluorescentie tijdens schildklieroperaties. Daar gaat dit onderzoek verandering in brengen.Centrum: Amsterdam UMC/UMCU/UMCGStartjaar: 2023Looptijd: 1,5 jaar Totale kosten/bijdrage KiKa: €123.988Onderzoeksnummer: 441,

Lees meer

Nieuw medicijn tegen kinderkanker

De rol van kankereiwittenOnderzoekers van het Radboud UMC willen een nieuw type medicijn ontwikkelen dat kankercellen gaat aanvallen. Kankereiwitten spelen een belangrijke rol in het ontstaan van kanker. Deze eiwitten zorgen er bijvoorbeeld voor dat cellen sneller groeien of dat ze kunnen ontsnappen aan het immuunsysteem. Bestaande medicijnen die zich op kankereiwitten richten, remmen de activiteit van deze eiwitten. Maar het zou natuurlijk beter zijn om deze eiwitten compleet te vernietigen. Dat is wat de onderzoekers gaan proberen te doen met het nieuwe type medicijn dat ze gaan ontwikkelen.Over het onderzoekIn dit pilotproject gaan de onderzoekers testen of hun strategie om kankereiwitten af te breken werkt en of ze hiermee de groei van kankercellen kunnen remmen. In dit onderzoek richten ze zich op de afbraak van drie kankereiwitten die een rol spelen bij verschillende vormen van kinderkanker zoals leukemie, medulloblastoom en Ewing sarcoom.  Bij succes biedt dit veel mogelijkheden voor vervolgonderzoek.Centrum: Radboud UMCStartjaar: 2023Looptijd: 1 jaarBijdrage KiKa: € 149.23Onderzoeksnummer: 447,

Lees meer

Combinatietherapie voor hersentumoren

Ernstige langetermijneffectenAtypische teratoïde/rhabdoide tumoren (ATRT) zijn zeldzame, maar zeer agressieve hersentumoren die vooral voorkomen bij kinderen onder de drie. Momenteel geneest slechts een klein deel van deze kinderen door behandeling met chirurgie, intensieve chemotherapie en hoog gedoseerde radiotherapie. Deze intensieve therapie leidt tot zeer ernstige langetermijneffecten bij deze kinderen. Daarom is er een dringende behoefte aan nieuwe behandelingen voor deze tumoren.Ontwikkeling effectievere behandelingDe onderzoekers hebben eerder in het laboratorium gevonden dat ATRT cellen zeer gevoelig zijn voor gemcitabine – een relatief nieuwe vorm van chemotherapie. Behandeling met Gemcitabine alleen leek echter niet voldoende te zijn om de tumoren aan te pakken. In dit project willen de onderzoekers daarom gaan kijken hoe ze de gemcitabine behandeling effectiever kunnen maken. Daarvoor zullen ze met moderne technologie specifieke genen in de tumorcellen uitschakelen om te kijken of dit de behandeling verder verbetert. De resultaten van deze studie zullen de basis vormen voor grote vervolgonderzoeken waarin een combinatiebehandeling voor ATRT zal worden ontwikkeld die effectiever en veiliger is dan de huidige therapie.Centrum: Prinses Máxima centrum voor kinderoncologie Startjaar: 2022 Looptijd: 1 jaar Bijdrage KiKa: €124.521 Onderzoeksnummer: 431,

Lees meer

Kwaliteit van leven en vermoeidheid bij kinderen met kanker

Invloed kwaliteit van levenDiagnose en behandeling van kinderkanker kunnen een grote invloed hebben op de kwaliteit van leven en leiden tot vermoeidheid. Kinderen die behandeld worden in het Prinses Máxima Centrum en hun ouders vullen daarom regelmatig vragenlijsten in om deze uitkomsten in kaart te brengen en te kunnen bespreken met de behandelaars. Op dit moment kunnen de scores alleen worden vergeleken met de scores van kinderen uit de algemene populatie. Gegevens over het verloop van kwaliteit van leven en vermoeidheid tijdens en na de behandeling van kinderen met kanker zijner namelijk nog niet. Het is dus niet duidelijk of een kind meer of minder last heeft dan het gemiddelde kind met kanker. Om hier verandering in te brengen gaan de onderzoekers voor verschillende groepen kinderkankerpatiënten de kwaliteit van leven en vermoeidheid bepalen tijdens en na de behandeling.Meer inzicht in factorenVoor dit onderzoek worden gegevens van meer dan 2000 gezinnen gebruikt. Zo kan worden bepaald welke factoren, zoals leeftijd of kankersoort, hierop van invloed zijn. Ook zullen hiermee nieuwe gemiddelden bepaald kunnen worden zodat de vragenlijsten over kwaliteit van leven en vermoeidheid van elk kind vergeleken kan worden met andere kinderen met kanker. De verkregen data kunnen in de toekomst worden ingezet om bij individuele patiënten vroegtijdig problemen op het gebied van kwaliteit van leven of vermoeidheid te herkennen en als nodig hulp hierbij te bieden. Ook kan deze kennis worden gebruikt om ouders goed te informeren en helpen bij de gezamenlijke besluitvorming.Centrum: Prinses Máxima centrum voor kinderoncologieStartjaar:2022Looptijd: 4jaarBijdrage KiKa: €274.123Onderzoeksnummer: 416,

Lees meer

De langetermijneffecten van stamceltransplantatie

Stamceltransplantatie kan levens reddenStamceltransplantatie kan een levensreddende behandeling zijn voor kinderen met hoog-risico leukemie of lymfomen (kanker van bloedcellen). Bij een stamceltransplantatie krijgt een kind stamcellen van een donor. Stamceltransplantaties zijn gelukkig steeds succesvoller geworden. Daardoor komen er steeds meer overlevenden die ook zelf een hoge leeftijd kunnen bereiken. Als een jong kind wordt getransplanteerd met stamcellen van een volwassen donor, zijn de stamcellen dus ouder dan het kind zelf. Het zou daardoor kunnen dat deze kinderen vaker of eerder last krijgen van ouderdomsgerelateerde bloedziektes.Meer inzicht in langetermijneffecten van stamceltransplantatieEr is echter nog weinig bekend over de lange termijn bloedaanmaak in stamceltransplantatie-ontvangers.Daarom gaan onderzoekers kijken wat de langetermijneffecten zijn voor de bloedaanmaak bij survivors die een stamceltransplantatie hebben ondergaan. Ze kijken daarbij naar de bloedaanmaak bij deze survivors en of zij een verhoogde kans hebben op verschillende bloedziektes. Ook gaan ze in het laboratorium kijken of de transplantatie zelf schade aan de stamcellen veroorzaakt. De resultaten kunnen gebruikt worden om stamceltransplantatie te optimaliseren. Als blijkt dat transplantatie het risico op bepaalde ziektes verhoogd, kunnen degenen die risico lopen vaker gecheckt worden zodat behandeling zo snel mogelijk kan starten.Centrum: Prinses Máxima centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2022Looptijd: 4 jaarBijdrage KiKa: €598.232Onderzoeksnummer: 418,

Lees meer

Neuropsychologische bijwerkingen van hersenoperatie in kaart brengen

Kinderen met een hersentumorJaarlijks krijgen 120 kinderen een hersentumor en ongeveer de helft van deze tumoren bevindt zich in de achterste schedelgroeve. Bij ongeveer een kwart van de kinderen (25%) die geopereerd wordt aan een tumor in de achterste schedelgroeve ontstaat het Cerebellair Mutisme Syndroom (CMS). Kinderen kunnen dan niet goed meer praten, hebben moeite met coördinatie en gedragsproblemen. Dit heeft enorme gevolgen voor het leven van de kinderen. Ze kunnen hierdoor op latere leeftijd moeite hebben om hun school af te maken of zelfstandig te wonen.Het onderzoekEr is nog weinig onderzoek gedaan naar CMS bij kinderen. Het is daarom nog niet bekend welke kinderen het risico lopen om dit te ontwikkelen en waardoor het exact veroorzaakt wordt. Daar willen de onderzoekers inzicht in krijgen. Deze kennis helpt om in de toekomst de operatie zo aan te passen dat de kans op CMS verkleind wordt. Ook kunnen kinderen die hoog risico lopen in de toekomst een behandeling op maat krijgen die schade zoveel mogelijk voorkomt en helpt bij de aanpak van symptomen.Internationale samenwerkingDe onderzoekers gaan in een internationale studie, 210 kinderen (2-18 jaar) volgen die een tumoroperatie aan de achterste schedelgroeve hebben gehad. Alle kinderen worden een jaar later onderzocht op taal, geheugen, aandacht, gedrag en emotie. Daarnaast krijgen de kinderen voor en na de operatie een MRI-scan zodat de onderzoekers meer te weten komen over de schade aan hersenstructuren en wat dit tot gevolg heeft.Centrum: Prinses Máxima centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2022Looptijd: 5 jaarBijdrage KiKa: €555.204Onderzoeksnummer: 382,

Lees meer

Gehoorschade door behandeling kinderkanker

Schade aan het binnenoorEen ernstige bijwerking van kinderkankerbehandeling betreft schade aan het binnenoor, ook wel ‘ototoxiciteit’ genoemd. Dit uit zich het meest in gehoorverlies/doofheid, maar ook in oorsuizen (tinnitus) en/of duizeligheid (vertigo) wat meestal blijvend is. Kinderen die behandeld worden met platinol-bevattende chemotherapie (cisplatine/carboplatine), bestraling op het hoofd krijgen en/of lokale hersenoperaties ondergaan hebben een grotere kans op het ontwikkelen van gehoorschade. Het is bekend dat tot wel 70% van de kinderen die met cisplatine behandeld worden serieuze gehoorschade krijgen.Genetische aanlegHoewel een aantal van de behandeling-gerelateerde risicofactoren hiervoor inmiddels is gevonden, valt het op dat er verschillen zijn in het ontwikkelen van gehoorverlies tussen kinderkankerpatiënten die op dezelfde manier zijn behandeld. Dit suggereert dat genetische aanleg mogelijk van invloed kan zijn. In een recente Europese kinderkanker studie (de zogenaamde PanCareLIFE studie) werd door de onderzoekers de invloed van genetische verschillen op het krijgen van door platinol veroorzaakt gehoorverlies onderzocht. In het huidige project wordt voor het eerst onderzoek gedaan naar een specifiek soort van erfelijke aanleg. Er wordt hier gekeken naar zogenaamde mitochondriële genetische aanleg. Mitochondriën voorzien de cellen in het lichaam van energie en hebben hun eigen DNA. Het is al bekend dat bepaalde varianten in het DNA van de mitochondriën betrokken zijn bij het ontstaan van gehoorverlies in de normale bevolking. Beschadigingen aan mitochondriën kunnen leiden tot het ontwikkelen van gehoorschade door bepaalde soorten antibiotica, maar voor gehoorschade door platinol behandeling is dit nog nooit onderzocht. In het huidige project wordt bekeken of mitochondriële afwijkingen van invloed zijn op het ontwikkelen van platinol-geïnduceerd gehoorverlies. De resultaten zijn van belang om beter inzicht te krijgen in welke kinderen een hoog risico lopen op het ontwikkelen van gehoorschade. ZIj kunnen dan geseleerd worden voor deelname aan toekomstige gehoorbeschermende maatregelen.ResultaatIn deze studie is gekeken naar 390 overlevenden van kinderkanker die zijn behandeld met cisplatine. De onderzoekers vonden een variatie in het mitochondriële DNA. Dit stukje DNA speelt met name een rol in de hersenen, en zorgt voor het tegengaan van cel afbraak. In de studie zagen de onderzoekers dan ook dat kinderen met kanker die de specifieke variant dragen veel (78%) minder kans hebben op cisplatine-geïnduceerd gehoorverlies ten opzichte van personen die deze variant niet hebben. Dit is resultaat geeft beter inzicht in de genetische basis van cisplatine-gerelateerd gehoorverlies, en meer specifiek welke kinderen risico lopen op het ontwikkelen van gehoorschade.Centrum: Prinses Máxima centrum voor kinderoncologie Startjaar: 2022 Looptijd: 1 jaar Totale kosten/bijdrage KiKa: € 98.296 Onderzoeksnummer: 419,

Lees meer