Behandeling van kinderkanker

Kinderen met kanker worden in Nederland meestal behandeld in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie. De meest voorkomende vormen van behandeling zijn chemotherapie, operatie en bestraling. Ook worden soms verschillende methoden gecombineerd. De uiteindelijke behandeling hangt af van de vorm van de kanker. De duur van zo’n behandeling varieert van enkele dagen tot jaren.

Wat is chemotherapie?

Chemotherapie is een behandeling met medicijnen die ervoor zorgt dat de kwaadaardige kankercellen zich minder snel gaan delen of doodgaan.  Voor een zo hoog mogelijke genezingskans krijgen de meeste kinderen meerdere soorten chemotherapie. Vaak krijgen kinderen chemotherapie toegediend via drankjes, pillen, een infuus, een injectie of een ruggenprik. 

Chemotherapie valt snel delende cellen in je lichaam aan. Kankercellen delen snel en zijn daarom heel gevoelig voor chemotherapie. Maar helaas worden ook gezonde cellen aangevallen. Hierdoor geeft chemotherapie vaak bijwerkingen. De cellen die voor haargroei zorgen zijn bijvoorbeeld ook snel delende cellen. Vandaar dat chemotherapie vaak zorgt voor haarverlies. Ook kunnen kinderen last krijgen van misselijkheid, vermoeidheid en minder eetlust. Veel kinderen hebben een verminderde afweer waardoor ze extra vatbaar zijn voor infecties. Daarom krijgen kinderen daar extra medicijnen voor en soms ook bloed(plaatjes)transfusies  of sondevoeding. Deze bijwerkingen verdwijnen als de behandeling afgelopen is.

Lees hier meer over de bijwerkingen van behandelingen op de website van het Máxima. 

Immunotherapie is een vorm van kinderkankerbehandeling waarbij het immuunsysteem wordt versterkt en geactiveerd zodat dit kankercellen kan herkennen en vernietigen.

Het immuunsysteem is ons afweersysteem: het beschermt het lichaam tegen indringers waarvan je ziek kunt worden, zoals bacteriën en virussen. Het immuunsysteem herkent en vernietigt ook kankercellen. Er zijn verschillende vormen van immunotherapie. CAR-T celtherapie is een vorm van immunotherapie waarbij de eigen T-cellen (een soort afweercel) van een patiënt worden afgenomen. De T-cellen worden in het laboratorium zo bewerkt dat ze kankercellen kunnen herkennen en opruimen. De bewerkte T-cellen worden CAR-T cellen genoemd en worden via een infuus in één keer teruggeven aan de patiënt. Deze behandeling is succesvol gebleken bij kinderen met een vorm van acute lymfatische leukemie waarbij de standaardbehandeling niet werkt. 

Bij volwassenen is immunotherapie al jarenlang een succesvolle manier gebleken om kankercellen aan te pakken. Binnen de kinderoncologie is dit nog vrij nieuw en innovatief. Met o.a. steun van KiKa zijn in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie, in 2023 speciale nieuwe ruimtes gebouwd waarmee het Máxima zelf CAR-T-celtherapie kan gaan toepassen. Daarnaast financiert KiKa onderzoek op het gebied van CAR-T-therapie zodat wetenschappers de behandeling kunnen verbeteren. En wellicht in de toekomst ook beschikbaar kunnen maken voor andere vormen van kanker.

Wat is stamceltransplantatie?

Stamceltransplantatie wordt soms toegepast bij kinderen met terugkerende leukemie of een hoog-risico vorm van leukemie of lymfoom (kankers van bloedcellen). Bij een stamceltransplantatie worden de stamcellen in het beenmerg, de bloedfabriek in het binnenste van de botten, vervangen door stamcellen van een donor. Uit deze stamcellen worden alle bloedcellen gevormd. Kwaadaardige of niet goed werkende stamcellen worden zo vervangen door gezonde stamcellen. Deze kunnen vervolgens helpen bij het opruimen van achtergebleven kankercellen in het lichaam. Voorafgaand aan een stamceltransplantatie krijgt een kind een intensieve voorbehandeling met chemotherapie en/of bestraling. Deze voorbehandeling onderdrukt het beenmerg zodat er ruimte komt voor de stamcellen van de donor. Vervolgens krijgt het kind via een infuus de gezonde stamcellen van de donor. Deze stamcellen vinden hun weg via het bloed naar het binnenste van de botten en bouwen daar een nieuwe bloedfabriek op. 

Wat is het verschil tussen behandeling van kanker bij volwassenen en bij kinderen? 

De behandelingen van kinderkanker is anders ten opzichte van volwassenen. Het is niet zo dat een kinderlichaam minder aankan dan een volwassen lichaam. Over het algemeen kunnen kinderlichamen chemotherapie juist beter aan dan het lichaam van een volwassene. Daarom worden kinderen soms zwaarder behandeld dan volwassenen om een zo groot mogelijke kans op overleving te geven.  

Wat zijn de nadelen van een kankerbehandeling? 

Helaas is er ook een keerzijde aan verschillende behandelingen. Veel medicijnen maken niet alleen de tumorcellen, maar ook de gezonde cellen kapot. Hierdoor kunnen er direct bijwerkingen ontstaan of kunnen patiënten op latere leeftijd last krijgen van zogenaamde late effecten. Patiënten kunnen hier de rest van hun leven last van hebben. Sommige patiënten krijgen hartproblemen, worden doof, hebben moeite met coördinatie of raken onvruchtbaar.  

Wat doet KiKa? 

KiKa steunt niet alleen onderzoek naar het verhogen van de genezingskans. Ook financieren we onderzoeken naar vermindering van bijwerkingen en effecten op latere leeftijd en verbetering van de kwaliteit van leven. Dankzij resultaten van afgerond onderzoek neemt de genezingskans van kanker bij kinderen door een succesvolle behandeling toe.