Ga naar de homepagina
Doneer maandelijks

Hier vind je een overzicht van alle KiKa onderzoeken

KiKa financiert onderzoeken die belangrijk zijn voor kinderkanker en die goed beoordeeld zijn door de Wetenschappelijke Raad van KiKa. Er vinden onderzoeken plaats in het Prinses Máxima Centrum maar ook in academische centra en andere onderzoeksinstituten in Nederland. 

Gefinancierd onderzoek

Geassisteerde voortplantingstechnieken en het risico op kinderkanker

De omstandigheden bij een natuurlijke bevruchting zijn anders dan wanneer een eicel buiten het lichaam wordt bevrucht met een zaadcel. Dit gebeurt bij geassisteerde voortplantingstechnieken, zoals in vitro fertilisatie (IVF) en intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI).Zwangerschappen die ontstaan na geassisteerde voortplantingstechnieken, zoalsIVF en ICSI, hebben meer kans op gezondheidsproblemen. Bijvoorbeeld vroeggeboorte, een lager geboortegewicht of aangeboren afwijkingen.Tot nu toe is niet duidelijk of bevruchting via IVF/ICSI het risico op het krijgen van kinderkanker beïnvloed. Over het onderzoekOnderzoekers van het Nederlands Kanker Instituut en het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie onderzochten of kinderen die verwekt zijn na IVF/ICSI meer kans hebben op kinderkanker dan kinderen van ouders met vruchtbaarheidsproblemen die deze behandelingen niet kregen. Hierbij gebruikten ze onderzoeksgegevens uit zeven landen, waaronder Nederland.ResultatenDe onderzoekers gebruikten gegevens van ongeveer 89.000 levend, in Nederland tussen 1980 en 2011, geboren kinderen. De ouders van deze kinderen hadden vruchtbaarheidsproblemen. Ruim 57% van de kinderen werd verwekt via IVF/ICSI. Voor de andere kinderen was dit niet het geval.De resultaten worden begin 2026 verwacht.Centrum: Nederlands Kanker Instituut en Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2023Looptijd: 1 jaar en 10 maandenTotale kosten/bijdrage KiKa: € 100.000,00Onderzoeksnummer: 444Projectleider(s): Mandy Spaan, Flora van Leeuwen en Marry van den Heuvel-EibrinkStatus: AfgerondProjectsoort: KiKa project, Bevruchtingsbehandelingen, zoals IVF, bieden uitkomst voor stellen met vruchtbaarheidsproblemen, maar brengen ook vragen met zich mee over de gezondheid van het kind. Onderzoekers van het Nederlands Kanker Instituut en het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie onderzochten of er een verhoogd risico is op kinderkanker.

Lees meer

DNA-veranderingen bij kinderkanker nabootsen

Kanker bij kinderen ontstaat meestal door fouten of afwijkingen in het DNA van cellen.In het DNA staan de bouwinstructiesom eiwitten te maken. Eiwitten voeren veel verschillende en belangrijke taken in het lichaam uit. Om het ontstaan van kinderkanker in het laboratorium na te bootsen is het belangrijk om de veranderingen in het DNA zo nauwkeurig mogelijk na te maken.Hele kleine veranderingen in het DNA zijn lastig na te maken, vooral als maar één of enkele bouwstenen van een eiwit zijn veranderd. Een voorbeeld is een DNA-verandering die één specifiek bouwsteentje van het MYCN-eiwit verandert. Deze afwijking komt voor bij verschillende vormen van kinderkanker, zoals Wilms-tumoren, een vorm van nierkanker.Over het onderzoekOnderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum bedachten een manier om hele kleine veranderingen in het DNA, die voorkomen bij kinderkanker, veel makkelijker na te kunnen maken. Met dit onderzoek wilden ze met deze nieuwe techniek de verandering in het MYCN-eiwit nabootsen.ResultatenDe onderzoekers ontwikkelden een techniek om hele kleine DNA-veranderingen na te bootsen. Toen ze deze techniek testten, kwamen ze een aantal uitdagingen tegen. Daarom gaan ze de methode verder testen in vervolgonderzoek.Centrum: Leids Universitair Medisch CentrumStartjaar: 2023Looptijd: 1 jaar en 4 maandenTotale kosten/bijdrage KiKa: € 121.606,00Onderzoeksnummer: 458Projectleider(s): Peter Hohenstein en Margot LinssenStatus: AfgerondProjectsoort: KiKa project, Kanker bij kinderen ontstaat meestal door veranderingen in het DNA van cellen. Om het ontstaan van kinderkankerna te bootsen in het laboratorium is het belangrijk om deze veranderingen zo nauwkeurig mogelijk na te maken. Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum werken aan een nieuwe methode om zelfs hele kleine veranderingen in het DNA beter na te bootsen.

Lees meer

Op zoek naar nieuwe behandelingen voor bloedkanker

Een (kinder)lichaam bestaat uit miljarden cellen, die zich steeds opnieuw delen. Zo komen er nieuwe cellen bij en worden oude cellen vervangen. Bij acute myeloïde leukemie (AML), een vorm van bloedkanker, gaat dit mis: bepaalde onrijpe bloedcellen delen zich te snel en nemen de plek in van de gezonde bloedcellen.In leukemiecellen worden vaak afwijkingen in het DNA gevonden. De meest voorkomende afwijking zijn fusiegenen. Fusiegenen zijn combinaties van stukjes DNA, die normaal gesproken los van elkaar voorkomen. Bij veel vormen van kinderkanker komt de ongecontroleerde groei van cellen in het lichaam door fusiegenen.Er bestaan nog geen behandelingen tegen fusiegenen.Over het onderzoekOnderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie gingen op zoek naar een manier om één fusiegen (RUNX1/ETO), die vaak wordt gevonden bij AML, uit te schakelen.ResultatenDe onderzoekers ontwikkelden een nieuwe methode waarbij ze kleine stukjes genetisch materiaal in piepkleine bolletjes stopten, zogenaamde vloeibare nanodeeltjes. Zo zorgden de onderzoekers ervoor dat het genetisch materiaal het beenmerg, de plek waar bloedcellen worden gemaakt, kon bereiken. Daar werkte het genetisch materiaal als een soort ‘uitknop’ om het schadelijke fusiegen uit te schakelen. Met deze nieuwe methode lukte het de onderzoekers om de groei van leukemiecellen in het laboratorium sterk te remmen. Nu gaan ze kijken of dit ook lukt bij andere fusiegenen die bij leukemie voorkomen. Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2019Looptijd: 5,5 jaarTotale kosten/bijdrage KiKa: € 1.447.818,00Onderzoeksnummer: 329Projectleider(s): Josef Vormoor en Olaf HeidenreichStatus: AfgerondProjectsoort: KiKa project, Bij het ontstaan van sommige vormen van kinderkanker, zoals bloedkanker, spelen fusiegenen een belangrijke rol. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie onderzochten of het mogelijk is om zulke fusiegenen uit te schakelen met een nieuwe methode. Hiermee hopen ze gerichtere behandelingen te ontwikkelen voor kinderen met bloedkanker.

Lees meer

Sneller inzicht in type hersentumor bij kinderen

Na leukemie komt een hersentumor het vaakst voor bij kinderen.Jaarlijks krijgen ongeveer 120 kinderen in Nederland te horen dat ze een hersentumor hebben. Er zijn verschillende soorten en subtypes van hersentumoren, die op verschillende plekken in de hersenen ontstaan.Een belangrijke behandeloptie is een operatie, waarbij een hersenchirurg de tumor verwijdert. Maar bij het volledig weghalen van de tumor kunnen ook gezonde delen van de hersenen beschadigd raken. Hierdoor kunnen kinderen problemen krijgen met bijvoorbeeld praten, lopen of hun evenwicht.Om dit te voorkomen, moeten chirurgen alleen bij bepaalde tumortypes de hele tumor weghalen. Maar vaak weet de chirurg tijdens de operatie nog niet om welk type tumor het gaat.Dit weten artsen vaak pas één week na de operatie. Dan is de verwijderde tumor onderzocht in het laboratorium. Daardoor is het lastig voor de chirurg om te beslissen: moet hij alles weghalen of kan hij beter wat laten zitten om schade te voorkomen?Soms blijkt achteraf dat de chirurg een minder goede keuze heeft gemaakt. Dan is er misschien onnodige schade ontstaan, of is juist een tweede operatie nodig.Over het onderzoekOnderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie en het UMC Utrecht ontwikkelden een nieuwe methode om tijdens de operatie het tumortype van het kind vast te stellen.ResultatenDe nieuwe methode heet Sturgeon. Deze methode werkt met kunstmatige intelligentie en kan binnen 30 tot 40 minuten het type hersentumor bepalen. Dat is snel genoeg om de chirurg tijdens de operatie te helpen. Zo kan hij/zij de operatie aanpassen en de beste keuze maken voor het kind. Dit moet uiteindelijk zorgen voor minder extra operaties en schade aan gezonde hersendelen en andere problemen voorkomen.Sturgeon wordt inmiddels gebruikt in het Máxima bij de standaardzorg van kinderen met een hersentumor. De onderzoekers werken nu aan een nog betere versie. Die zullen chirurgen in Letland en Zuid-Afrika ook gaan gebruiken. Ook gaan de onderzoekers bekijken hoe deze methode de zorg voor kinderen met een hersentumor verbetert.Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie, UMC UtrechtStartjaar: 2023Looptijd: 1 jaar en 7 maandenTotale kosten/bijdrage KiKa: € 142.357,00Onderzoeksnummer: 456Projectleider(s): Bastiaan Tops, Eelco Hoving, Lennart Kester en Jeroen de RidderStatus: AfgerondProjectsoort: KiKa project, Hersentumoren komen na leukemie het vaakst voor bij kinderen. Een operatie is vaak onderdeel van de behandeling. Maar het is lastig voor de chirurg om de operatie af te stemmen op het kind, omdat hij of zij tijdens de operatie meestal nog niet weet om welk type hersentumor het gaat. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie ontwikkelden een methode om chirurgen te helpen het tumortype al tijdens de operatie te bepalen.

Lees meer

Zorg op maat

Ongeveer een kwart van de mensen in Nederland heeft een migratieachtergrond. Dit betekent dat ten minste één van hun ouders in het buitenland is geboren. Jaarlijks krijgen ongeveer 600 kinderen in Nederland kanker, waarvan er dus ongeveer 150 een migratieachtergrond hebben.Zorgverleners die kinderen met kanker behandelen komen hierdoor in contact met mensen uit veel verschillende culturen en met diverse etnische en religieuze achtergronden. Dit kan leiden tot miscommunicatie, waarbij iemand niet goed begrijpt wat de ander bedoelt. Dit kan grote gevolgen hebben voor kinderen met kanker en hun gezin.Om iedereen de zorg te bieden die hij of zij nodig heeft en om goed aan te sluiten bij waarden en behoeftes van patiënten en hun families, is het belangrijk om aandacht te besteden aan hoe mensen met verschillende culturele achtergronden met elkaar communiceren. Dit heet interculturele communicatie. Binnen de kinderoncologie is hier nog nauwelijks onderzoek naar gedaan.Over het onderzoekOnderzoekers uit het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie gaan taal- en culturele barrières in de zorg voor kinderen met kanker onderzoeken. Hiervoor gaan ze zorgverleners en ouders interviewen. De onderzoekers gaan ookkijken of en hoe het praten over interculturele communicatie met zorgverleners en ouders met een migratieachtergrondtijdens een medische afspraak kan helpen om de communicatie te verbeteren.De resultaten van dit onderzoek kunnen helpen om interventies aan te passen of te ontwikkelen die beter aansluiten op de behoeften van gezinnen met een migratieachtergrond. Hiermee kunnen zorgverleners zorg op maat leveren en bijdragen aan een optimale kwaliteit van leven voor alle kinderen met kanker en hun gezin.Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2023Looptijd: 3 jaarTotale kosten/bijdrage KiKa: € 116.709,00Onderzoeksnummer: 429Projectleider(s): Dr. Sasja Schepers en Prof. dr. Martha GrootenhuisStatus: LopendProjectsoort: KiKa project, In Nederland heeft ongeveer een kwart van de kinderen met kanker een migratieachtergrond. Door culturele verschillen kan het gebeuren dat zorgverleners en gezinnen elkaar niet altijd goed begrijpen. Dit kan grote gevolgen hebben voor kinderen met kanker.Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie onderzoeken hoe de communicatie tussen zorgverleners en gezinnen met een migratieachtergrond verbeterd kan worden.

Lees meer

Beter meten van kwaliteit van leven

Kwaliteit van leven betekent hoe goed een kind zich voelt, zowel fysiek als emotioneel. Hierbij gaat het niet alléén om lichamelijke gezondheid, maar ook om plezier, veiligheid en verbinding met anderen. De diagnose en behandeling van kanker kunnen een grote invloed hebben op de kwaliteit van leven van kinderen die met kanker te maken krijgen.Kinderen die behandeld worden in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie en hun ouders vullen daarom regelmatig vragenlijsten in om de kwaliteit van leven te meten voor onderzoek en zorg. Recentelijk zijn er nieuwe vragenlijsten ontwikkeld, die verschillende lichamelijke, emotionele en sociale uitkomsten beter meten dan de vragenlijsten die nu gebruikt worden.Over het onderzoekHet is nog onbekend of de nieuwe vragenlijsten geschikt zijn voor kinderen met kanker en hoe het gebruik hiervan tijdens medische afspraken ervaren wordt door zowel kinderen als zorgverleners. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie gaan dit onderzoeken. Met dit onderzoek willen ze de vragenlijsten klaar maken voor gebruik bij kinderen met kanker, zodat de kwaliteit van leven in de toekomst beter gemeten kan worden. Dit helpt om problemen sneller te herkennen én uiteindelijk de kwaliteit van leven van kinderen met kanker te verbeteren.Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologieStartjaar: 2023Looptijd: 3 jaarTotale kosten/bijdrage KiKa: € 116.709,00Onderzoeksnummer: 449Projectleider(s): Dr. Lotte Haverman en Prof. dr. Martha GrootenhuisStatus: LopendProjectsoort: KiKa project, De diagnose en behandeling van kanker kunnen een grote invloed hebben op de kwaliteit van leven van kinderen die met kanker te maken krijgen. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie onderzoeken hoe nieuwe vragenlijsten de kwaliteit van leven beter kunnen meten.

Lees meer

Ernstige ontstekingsreacties bij kinderen met kanker

Kinderen met kanker ondergaan intensieve behandelingen. En alsof dat nog niet genoeg is, krijgen sommigen van hen daarbij een infectie. Dit heeft dramatische gevolgen: 4 op de 10 kinderen die door een zeer ernstige infectie, sepsis, op de intensive care belanden, overleeft het niet. Momenteel krijgen deze kinderen dezelfde behandeling, waaronder antibiotica, bloeddrukondersteuning en beademing.Onlangs ontdekten wetenschappers dat sepsispatiënten in verschillende subgroepen kunnen worden ingedeeld, afhankelijk van hoe hun immuunsysteem reageert op de infectie. Patiënten met veel ontstekingsstoffen bleken het grootste risico op overlijden te hebben. Deze inzichten kunnen artsen in de toekomst mogelijk helpen om behandelingen aan te passen aan de individuele patiënt. Voordat dit mogelijk is, proberen onderzoekers eerst beter te begrijpen welke processen in het lichaam extreme ontstekingsreacties veroorzaken bij kinderen met kanker én sepsis.Over het onderzoekOnderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologievermoeden dat bepaalde ontstekingsstoffen in het lichaam, zoals IL-1β-cytokine, een belangrijke rol spelen bij ernstige ontstekingsreacties bij kinderen met kanker. Daarom onderzoeken ze of het toevoegen van het medicijn anakinra (welke IL-1β-cytokine remt) direct na opname op de intensive care aan de standaardbehandeling de overlevingskansen kan verbeteren van deze kinderen. Door bloed- en andere monsters te bestuderen willen de onderzoekers begrijpen hoe het immuunsysteem op de ernstige ontstekingsreactie reageert. Dit kan helpen om nieuwe behandelingen te ontwikkelen en de overleving van kinderen met kanker én sepsis te verbeteren. Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie Startjaar: 2025 Looptijd: 4 jaar Totale kosten/bijdrage KiKa: € 892.694,00 Onderzoeksnummer: 532Projectleiders: Dr. Bianca Goemans, Dr. Roelie Wösten-van Asperen en Dr. Bas Vastert, Kinderen met kanker ondergaan intensieve behandelingen. Hierdoor zijn ze extra kwetsbaar voor infecties. Dit kan levensbedreigend zijn. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum onderzoeken of een bepaald medicijn de overlevingskansen van deze kinderen met ernstige infecties kan verbeteren.

Lees meer

Psychosociale gevolgen van kanker en de behandeling

Dit onderzoek is gefinancierd door de Maarten van der Weijden foundation. LangetermijneffectenSteeds meer kinderen met kanker genezen. Dat is mooi, maar helaas krijgen veel van hen te maken met langetermijneffecten (late effecten) van de ziekte en de behandeling. Deze effecten zijn blijvend en vijf jaar na de behandeling nog steeds aanwezig. Zo kunnen overlevenden van kinderkanker (survivors) bijvoorbeeld te maken krijgen met hartproblemen, gehoorschade en onvruchtbaarheid. Naast fysieke problemen kunnen survivors ook last hebben van psychosociale klachten. Dit zijn uitdagingen die te maken hebben met gedachten, gevoelens en hoe we omgaan met anderen, zoals trauma's, schuldgevoelens of moeite om vrienden te maken.Over het onderzoekOnderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie bestudeerden het psychosociaal functioneren van meer dan 1700 volwassen survivors.ResultatenDe onderzoekers vonden dat de mentale gezondheid van survivors gemiddeld gezien vergelijkbaar is met die van de algemene bevolking. Wel is de kwaliteit van leven lager bij survivors. Ook ervaren survivors veel zorgen, zoals angst voor de terugkeer van kanker en zorgen over onvruchtbaarheid. Toch ondervinden de meeste survivors ook positieve gevolgen van het overleven van kinderkanker, bijvoorbeeld het gevoel dat ze sterker zijn geworden als persoon en een grotere waardering hebben voor het leven.Medische en persoonlijke kenmerken, zoals diagnose, leeftijd of geslacht, hadden slechts een kleine invloed op het psychosociaal functioneren van de survivors. Factoren zoals hoe iemand over zijn ziekte denkt, zelfvertrouwen en steun van anderen bleken belangrijker. Ten slotte vonden de onderzoekers dat bepaalde patiëntengroepen extra kwetsbaar zijn, met name survivors met een tweede vorm van kanker en mensen die een tumor in het centrale zenuwstelsel hebben overleefd.ToekomstMet deze kennis kunnen artsen de begeleiding van kinderen, jongeren en volwassenen die opgroei(d)en met kinderkanker verbeteren. Zo benadrukken de onderzoekers het belang van goede informatievoorziening en psycho-educatie, het monitoren van de kwaliteit van leven van survivors, het gebruik van gerichte interventies bij milde problemen en gespecialiseerde zorg bij ernstige psychosociale problemen.Wanneer duidelijk is welke survivors het meest kwetsbaar zijn, kunnen artsen vroegtijdig zorg op maat bieden. Hierdoor kunnen ze psychosociale langetermijngevolgen in de toekomst beperken en/of voorkomen.Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie en Emma Kinderziekenhuis Amsterdam UMCStartjaar: 2020 Looptijd: 4 jaar Totale kosten/bijdrage via de Maarten van der Weijden foundation: € 279.557,00Onderzoeksnummer: 361Projectleider(s): Martha Grootenhuis, Heleen Maurice-Stam en Leontien KremerStatus: AfgerondProjectsoort: KiKa project, Steeds meer kinderen met kanker genezen. Helaas krijgen veel van hen te maken met langetermijneffecten van de ziekte en de behandeling. Naast fysieke problemen kunnen overlevenden van kinderkanker ook last hebben van psychosociale klachten. Dit zijn uitdagingen die te maken hebben met gedachten, gevoelens en hoe we omgaan met anderen. Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie probeerden inzicht te krijgen in deze psychosociale langetermijngevolgen.

Lees meer

Op zoek naar nieuwe therapieën voor neuroblastoom

Elk jaar krijgen in Nederland ongeveer 25 kinderen een neuroblastoom. Dit is een agressieve vorm van kinderkanker die ontstaat in het zenuwstelsel. Ondanks intensieve behandelingen, red ongeveer 1 op de 2 kinderen met de ernstigste vorm van deze ziekte het niet.Maar er is hoop! Onderzoekers zoeken momenteel naar nieuwe soorten therapieën en richten zich nu op een nieuw en veelbelovend thema: stukjes van het DNA waarvan men voorheen dacht dat ze geen functie hadden.Recentelijk bleek dat deze stukjes van het DNA mogelijk belangrijk zijn voor de groei van kankercellen. Wetenschappers gaan daarom in een nieuw onderzoek uitzoeken welke van de ‘vergeten’ DNA-stukjes cruciaal zijn voor het overleven van neuroblastoomcellen.Over het onderzoekOnderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie en de Universiteit van Michigan (Verenigde Staten) gaan duizenden ‘vergeten’ DNA-stukjes tegelijkertijd onderzoeken in neuroblastoomcellen. Ze vermoeden dat sommige van deze stukjes kleine eiwitten maken die kankercellen nodig hebben om te groeien.Uiteindelijk zullen de onderzoekers kijken welke stukjes DNA de kankercellen echt nodig hebben om te overleven. Deze zullen ze vervolgens uitgebreid bestuderen in het lab.Met dit onderzoek hopen de onderzoekers een nieuw soort therapie te ontdekken voor kinderen met neuroblastoom. Dit zou op de lange termijn bijdragen aan betere overlevingskansen en biedt ook hoop voor andere vormen van kinderkanker.Centrum: Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie Startjaar: 2025 Looptijd: 4 jaar Totale kosten/bijdrage KiKa: n.t.b.Onderzoeksnummer: 529Projectleiders: Dr. Sebastiaan van Heesch (Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie) en Dr. John Prensner (Universiteit van Michigan), Voor kinderen met de ernstigste vorm van een neuroblastoom zijn de vooruitzichten somber: ondanks intensieve behandelingen overleeft slechts de helft van hen. Onderzoekers zijn daarom op zoek naar nieuwe therapieën voor deze kinderen.

Lees meer

We willen je graag op de hoogte houden over wat er met jouw donatie gebeurt.

Meld je aanvoor de nieuwsbrief (opent in een nieuw venster)